Dzień 1 – 25.05.2012, piątek

[Terchova CET | wschód słońca 04:46 | zachód słońca 20:30 ]

GÓRY KISUCKIE Z WIDOKAMI NA MAŁĄ FATRĘ KRYWAŃSKĄ

Góry Kisuckie (słow. Kysucká vrchovina) to pasmo górskie w środkowej Słowacji, należące do łańcucha Beskidów Zachodnich w Zewnętrznych Karpatach Zachodnich. Wędrówkę przez Góry Kisuckie rozpoczynamy w Zástranie - osady z wyglądu w ogóle nie kojarzącej się z Żiliną, aczkolwiek stanowiącej obecnie jej administracyjną dzielnicę.

Żilina (słow. Žilina) jest jednym z największych miast Republiki Słowackiej. Leży w dolinie rzeki Wag (słow. Váh) w Kotlinie Żilińskiej (słow. Žilinská kotlina) - pięknej okolicy oferującej wiele możliwości turystycznych. Obecnie miasto to przeżywa okres dynamicznego rozwoju gospodarczego, do którego przyczyniły się inwestycje w przemyśle samochodowym (KIA Motors Slovakia).

Będąc w Zástranie najpierw zatrzymujemy się na chwilkę w gościńcu „Pod Agatom” (Hostinec Pod Agátom), gdzie można nabyć nalepki do książeczki "Międzynarodowej Odznaki Turystycznej - Beskidy", ewentualnie uzupełnić zapasy płynów energetyzujących, tudzież zaopatrzyć się w inne artykuły spożywcze konieczne na dalszą drogę.

Na wysokości kościoła w Zástraniu skręcamy w boczną drogę z żółtym szlakiem. Żółty szlak prowadzić nas będzie na niepozornie wyglądające wzniesienie Straník (769 m n.p.m.), którego nazwę można przetłumaczyć jako „partyzant”. Przechodzimy obok kościoła i niedługo potem zaczynamy podejście po stokach góry. Niby jest to niewielka górka, a zaskakuje ładnymi widokami, m.in. na prawie całą Małą Fatrę Krywańską, a także na Kotlinę Żilińską z przepływającym przez nią Wagiem i leżącą w niej Żiliną. Na szczycie Straníka stoją maszty antenowe przekaźników telekomunikacyjnych, które poza normalną funkcjonalnością, pomagają również identyfikować górę z różnych stron. Straník słynie też z paralotniarstwa. Przy ładnej pogodzie przyciąga on tłumnie miłośników tego sportu.

Ze szczytu Straníka schodzimy do Zástrania, tą samą drogą, którą wychodziliśmy. Dochodzimy do czerwonego szlaku i kontynuujemy nim wędrówkę wśród zabudowań osady.

Idąc dalej wchodzimy na malownicze wzniesienia pokryte częściowo lasami, a częściowo trawiastymi połaciami, z których roztaczają się przepiękne plenery. Artyści, malarze, poeci i pisarze z pewnością znajdą w nich nowe inspiracje, a marzyciele chętnie oddadzą się tu swoim marzycielskim kontemplacjom. Otaczająca malowniczość i swojski spokój zapewne pozostawi w nas wspomnienie sielskiej wędrówki, w delikatnym wietrzyku pieszczącym kosmyki włosów na głowie, w ciepłych promykach słonecznych głaszczących nasze ciała.

Wspinamy się po stokach wzniesienia Kučerovka (744 m n.p.m.). Nie osiągamy jednak jego szczytu, a jedynie znajdujący się na wysokości 660 m n.p.m. rozstaj szlaków Pod Kučerovkou (zwany również Za dielcom). Dochodzi do niego z północy zielony szlak z górskiego domku - chata Radoľa.

Idąc dalej czerwonym szlakiem, zataczamy łuk wokół wioski Kotrčiná Lúčka (mamy ją po prawej stronie), najpierw na wschód omijając szczyt Kučerovka, a potem na południe. Idąc w tym kierunku schodzimy na przełęcz, na której stoi kapliczka. Przekraczamy przechodzącą przez nią drogę gruntowa, a następnie wspinamy się na kolejne wzniesienie, omijając jednak jego szczyt sięgający 611 m n.p.m. Za tą górką ścieżka nasza prowadzi nas chwilę przez las, a po wyjściu z niego gwałtownie skręca w lewo i biegnie dalej jego skrajem.

Idziemy teraz na wschód na przełęcz sedlo Žiarce (660 m n.p.m.). Zbliżamy się jednocześnie do gór Malej Fatry. Z przełęczy Žiarce wyłania się jeden z najkrajších výhľadov na Malú Fatru - jak to mówią Słowacy. W taki właśnie sposób Mała Fatra Krywańska odsłania się przed nami, zapraszając nas w otchłań jej wspaniałych dolin i na wyniosłości jej szczytów. Zatrzymujemy się uspokajając umysł znęcony pięknem krajobrazu.

Na przełęczy Žiarce zmieniamy kolor szlaku na żółty i schodzimy do niewielkiej wioski Łysica (słow. Lysica), gdzie czeka na nas autokar. Żółty szlak początkowo trawersuje dolne partie stoków wzniesienia Požeha (799 m n.p.m.). Wkrótce jednak wchodzi między pola i pastwiska wioski Łysica, a potem między pierwsze wiejskie domy. W końcu wchodzimy na drogę asfaltową, gdzie znajduje się końcowy przystanek autobusowy. Tu kończymy wędrówkę po Górach Kisuckich.

Wsiadamy do autokaru i przemieszczamy się w głąb Doliny Wratna (słow. Vrátna dolina), rzeźbionej kaskadami górskiego potoku Wratnanka (słow. Vrátňanka). Droga nasza prowadzi przez wioskę Terchowa (słow. Terchová), położoną u północnych podnóży Małej Fatry, u wylotu Doliny Wratna. Założona została ona na prawie wołoskim w 1580 roku, jako osada pasterska. W latach 1630-1700 do wioski napływało wiele rodzin przemieszczających się z południa Słowacji, zagrożonego napadami Turków. Z czasem przybywali też inni osadnicy, powstawały nowe domy, tworzyły się osiedla porozrzucane wśród górskich zboczy. W dniu 25 stycznia 1688 w Terchowej urodził się Juraj Jánošík - znany karpacki zbójnik, słowacki bohater narodowy i bohater polskich podań.

Postać Jánošíka uwieczniona została w herbie Terchowej. Znajduje się tutaj również jego muzeum, a co roku organizowane są festiwale muzyki folklorystycznej pn. Dni Janosika (słow. Jánošíkove dni). W Terchowej stoi również posąg Juraja Jánošíka o wysokości 7,5-metra wykonany z blachy stalowej. Mijamy go po lewej stronie przed wjazdem do Doliny Wratna.

Dodać jednak trzeba, że Janosik wykreowany naszym rodzimym serialem nie ma nic wspólnego z historyczną postacią Janosika, poza oczywiście nazwiskiem. Fabularyzowaną opowieść o historycznej postaci Janosika przedstawia film w reżyserii Agnieszki Holland "Janosik - prawdziwa historia".

Dziś Terchowa błyszczy malowniczością. Znajdziemy w niej mnóstwo dochowanych budowli z dachem gontowym, przepięknymi rzeźbionymi tarczami, pokazującymi ówczesną kulturę na tym terenie. Jednak żeby to zobaczyć, trzeba pozostać tu na dzień lub więcej, przejść się uliczkami, przysiąść, popatrzeć tu czy tam. Zaś zaglądając do wnętrza kościoła św. Cyryla i Metodego (wybudowanego tu w 1945 roku wg projektu M.M. Harminca) zostaniemy oczarowani efektowną szopką wyrzeźbioną z drewna. No niestety nie mamy już na to czasu.

Zaraz za posągiem Jánošíka przejeżdżamy przez potężną bramę skalną, strzegącą wjazdu do niezwykłej Doliny Wratna. Tworzą ją liczne dolomitowe twory skalne o różnorodnych formach wieżowych, w których dopatrzeć się można ludzkich postaci (np. Mnich), zwierząt (np. Wielbłąd, Krokodyl, Kogut), czy przedmiotów (np. Fajki, Organy, Pościel Janosika). Autokar podrzuca nas do samego serca Doliny Wratna, na jej początek, pod schronisko Chata Vrátna, gdzie pierwotnie mieliśmy noclegować. Jednak ze względu na remont tego schroniska, musimy przemaszerować wyżej, na wysokość prawie 1000 m n.p.m., gdzie odpoczniemy w otoczeniu wspaniałej scenerii Wielkiego Rozsutca i innych szczytów Małej Fatry.

Pod Chatą Vratna znajdujemy żółte znaki szlaku wspinające się na stok Południowego Gronia (słow. Poludňový grúň). Prowadzą one po wyraźnej ścieżce, która początkowo dość stromo rwie się do góry. Szybko jednak zwalnia tempo, trawersując delikatnie zbocza Południowego Gronia. Po zatoczeniu obszernego łuku w prawo, przekraczamy po kładce ciek wodny, zakręcając w lewo na kolejny grzbiet odchodzący od Południowego Gronia. Znów wokół grzbietu zataczamy szeroki łuk, konsekwentnie, ale wciąż łagodnie zwiększając swoją wysokość. Po około 45 minutach od wyjścia z Doliny Wratna wychodzimy z lasu. Ukazuje się przed nami kulminacja grzbietu odchodzącego od Południowego Gronia o nazwie Groń (słow. Grúň, 989 m n.p.m.). Na prawo od niego ukaże się schronisko Chata na Grúni, a za nim wspaniała sylwetka Wielkiego Rozsutca (słow. Veľký Rozsutec, 1610 m n.p.m.). Tu zostajemy na noc, by odpocząć przed jutrzejszą, dłuższą i forsowniejszą wędrówką przez najwyższe szczyty Małej Fatry.

Dorota i Marek Szala

http://gorskiewedrowki.blogspot.com/

"Góry Kisuckie Słowacja" 25.05.2012

Data odbycia wycieczki	Trasa wycieczki	Nr grupy górskiej wg reg. GOT	Punktów wg reg. GOT	Czy przodownik był obecny
25.05.2012	Zástranie (582 m) - Straník (769 m)	Słowacja	4	Tak
25.05.2012	Straník (769 m) - Zástranie (582 m)	Słowacja	2	Tak
25.05.2012	Zástranie (582 m) - Pod Kučerovkou (660 m)	Słowacja	3	Tak
25.05.2012	Pod Kučerovkou (660 m) - Lysica (500 m)	Słowacja	6	Tak
25.05.2012	Chata Vrátna (736 m) - Chata na Grúni (970 m)	Słowacja	4	Tak
RAZEM			19

Relacja fotograficzna - Dorota i Marek Szala