kontur (2 kB)

TATRY BIELSKIE

20 lipca 2013 r.

Linia
Prowadząca: Zdzisław Gardziel - Przodownik Turystyki Górskiej
Pogoda: mgliście
Tatry Bielskie
Linia

Tatry Bielskie

Znów chodzimy po Tatrach, o każdej porze roku i przy każdej pogodzie w nadziei że objawią się nie poznane i nie znane nam dotąd uroki. Tak było 20 lipca b.r. w Tatrach Bielskich. Prowadzeni pod kierownictwem Zdzisia Gardziela podążaliśmy od wsi Zdziar Tatra (875m n.p.m.), przez Monkovą Dolinę (930m n.p.m.), Široké Sedlo (1826m n.p.m.), Kopské Sedlo (1750m n.p.m.), Pod Muráňom (1080m n.p.m.) do Tatranská Javorina (1005m n.p.m.).

Grań Tatr Bielskich jest prawie w całości objęta ścisłym rezerwatem przyrody. Do 1978 roku dostępne były szlaki wschodnią granią łańcucha (Skalne Wrota, Bujaczy Wierch, Przednie i Zadnie Jatki, Przełęcz pod Kopą), oraz z Szerokiej Przełęczy na Płaczliwą Skałę. Obecnie można oficjalnie chodzić podnóżami Tatr Bielskich – Doliną Siedmiu Źródeł, przez Przednie Koperszady (częściowo), Przełęcz pod Kopą Bielską, Zadnie Koperszady, no i naszym dzisiejszym szlakiem. Szlak jest obecnie dwukierunkowy (do 15.06.2009 był jednokierunkowy) i nosi miano „edukacyjnego” - po drodze jest wiele tablic poglądowych.

Maszerowaliśmy błotnistą drogą we mgle przez Dol. Monkową. Później szlak piął się w górę stopniowo zdobywając wysokość, w okolicy potoku Rigielskiego zrobiło się całkiem stromo i z namiastką łańcuchów szliśmy lasem, bardzo wąska ścieżką. Widoczność na góry słaba.

Tatry Bielskie

Przemierzając Dolinę Szeroką bardzo zieloną i bardzo ukwieconą podziwialiśmy cały wysokogórski kwietnik – raj dla botaników. Przysiedliśmy na mały popas i trochę się zadumałam. Przypomniała mi się opowieść pewnego gazdy: „…Zdziarem ją nazwali moi przodkowie, dlatego, że na miejscu, gdzie stoimy, był wielki bór. Najpierw musieli go wypalić, grubaśne drzewa i jeszcze grubsze karcze ze skręconymi, głęboko zapuszczonymi korzeniami. I dopiero na tym pogorzelisku mogli osiąść i rozpocząć nowe życie. A takie wypalone karczowisko my nazywamy żdziar. Zrosłem się z tym karczowiskiem, z tymi wierchami, i tu kości moje złożę…” Pozostał wierny temu światu, on z pokolenia żdziarskich drobnych gazdów, ponad sześćset lat wypalających i karczujących, nie uświadamiających sobie, że w ten sposób sięgają do samego rdzenia wznoszących się nad nimi gór.

Wędrowaliśmy dalej i w myślach wyobrażaliśmy sobie niewidoczne wierzchołki skryte we mgle– Płaczliwa Skała(Zdziarska Vidla), Głupi czy Szalony Wierch. Często można było spotkać stadka kozic. Kolejny mały przystanek to Szeroka Przełęcz (Siroke Sedlo). Przy dobrej widoczności można obejrzeć Jagnięcy, Lodowy, daleko Gerlach, Durny i Łomnicę. Potem przemieściliśmy się na przełęcz pod Kopą, a w Dolinie można obejrzeć ekspozycje geologiczne, jak również słynny Zlepieniec Koperszadzki, Żródło Stefanka i wiele innych… Na górnej granicy lasu, w miejscu, gdzie kończy się leśna droga, a zaczyna ścieżka wyprowadzająca na polanę, znajdują się dwa niedźwiedzie – dorosły, stojący na dwóch łapach, a obok mały niedźwiadek. Niedźwiedzie wykonane z drewna, przez ludowego rzeźbiarza ze Żdziaru. Ostatnie zdanie wypisane tam na panelu informacyjnym jest ostrzeżeniem dla turystów: "Chodź tylko znakowanymi szlakami i uważaj, byś nie naruszył mojego terytorium w lesie". Kiedy dotarliśmy do Tatrzańskiej Jaworzyny, już w słonku popijaliśmy kawkę, lub kto co zapragnął, w pobliskiej sielskiej kafejce przy lesie na zielonej polanie.

Herb

Pierwsze wzmianki o miejscowości pochodzą z 1320r. W 1759 na jej obecnym terenie rodzina Horváth uruchomiła hutę żelaza. Pracowali w niej mieszkańcy z niedalekiego Jurgowa, innych rejonów Spisza, Moraw, Śląska i Czech. Wokół huty utworzyła się niewielka osada, która zaczęła podupadać w II połowie XIX wieku – wyczerpały się złoża rudy, a w Zakopanem otwarto konkurencyjną hutę. Nowi właściciele – rodzina Solomonowców – postanowiła otworzyć we wsi fabrykę papy. W 1879 Jaworzynę kupił pruski junkier Christian Kraft Fürst von Hohenlohe-Öhringen. Wtedy na dobre powstała tutaj wioska, a właściciel zainwestował pieniądze w odbudowę miejscowych lasów, zdewastowanych wycinkami oraz pasterstwem i założył hodowlę zwierząt. Teren był niedostępny dla pasterzy, drwali i turystów i strzeżony przed nieproszonymi gośćmi. Dla siebie książę wybudował na Maćkowej Polanie pałacyk myśliwski, w którym (jako ośrodku rządowym) pod koniec 1938 gościł prezydent Ignacy Mościcki. Pod koniec XIX wieku książę Hohenlohe-Öhringen postawił drewniany katolicki kościółek św. Anny (mimo że sam był ewangelikiem). Zmarł w 1926 i został pochowany zgodnie ze swoją wolą na miejscowym cmentarzu. Majątek odziedziczył jego bratanek August, ale w 1936 sprzedał go państwu. Miejscowość jest atrakcyjna turystycznie. Położona jest w Kotlinie Jaworzyńskiej u wylotu Doliny Jaworowej i otoczona szczytami Tatr.

Często słyszymy głośne myśli: co sprawia, że Tatry tak przyciągają ludzi? Tym cudownym magnesem jest ich osamotnienie. Ich milczący majestat tatrzański, imponujący, nietknięty, nie naruszony. Niezrażeni niepogodą niebawem wyruszymy na kolejne wycieczki by rozkoszować się pięknem, barwą i wonią gór, być może znajdziemy poszukiwany kolor lub smak, owe brakujące ogniwo łańcucha, a przynajmniej jedno z nich.

Dziękujemy Zdzisławowi za ciekawe opowieści i otrzymane materiały na temat zwiedzanego regionu.

Pozdrawiam
Ewa Skrzyńska

Linia

Trasa górska:

Tatry Bielskie

Ždiar - Kopské sedlo - Tatranská Javorina - 20.07.2013

Data
odbycia
wycieczki
Trasa wycieczki Nr grupy
górskiej
wg reg. GOT
Punktów
wg reg.
GOT
Czy
przodownik
był obecny
20.07.2013 Ždiar, Tatra (875) - Monkova dolina (930) Słowacja 4 Tak
20.07.2013 Monkova dolina (930) – Široké sedlo (1826) - Kopské sedlo (1750) Słowacja 16 Tak
20.07.2013 Kopské sedlo (1750) – Pod Muráňom (1080) Słowacja 6 Tak
20.07.2013 Pod Muráňom (1080) – Tatranská Javorina (1005) Słowacja 2 Tak
RAZEM 28  
Linia
Relacja fotograficzna - Zbigniew Sieja
Relacja fotograficzna - Ewa Skrzyńska
Relacja fotograficzna - Jacek Wiechecki
Relacja fotograficzna - Ela Czader
Relacja fotograficzna - KTG
Relacja fotograficzna - Zdzisław Gardziel
Linia
Powrót
copyright