Kierownik wycieczki: | Janusz PUSTUŁKA |
Pogoda: | słoneczna |
Trasa przejazdu: | Kraków Nowa Huta - Bielsko Biała - Skoczów - Ustroń - Wisła Czarne - Wisła Czarne - Biała Wisełka - Wisła - Ustroń - Skoczów - Bielsko Biała - Wadowice -Kalwaria Zebrzydowska - Kraków Nowa Huta. |
Trasa:
Kilka nie udanych prób dotarcia do źródeł Wisły podejmowanych przez kolegów we wcześniejszych wycieczkach na Baranią Górę zmotywowało nas do podjęcia tego wyzwania. Z uwagi na to , że zarówno źródła Czarnej jak i Białej Wisełki znajdują się na terenie Rezerwatu Przyrody "Barania Góra" poza szlakami turystycznymi, wymagane jest uzyskanie specjalnego zezwolenia od Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Katowicach. Na dwa dni przed wycieczką, 12 maja, takie pozwolenie otrzymaliśmy, tak więc dotarcie do źródeł Wisły stało się naszym celem wyprawy.
W sobotę 14 maja o pół godziny wcześniej niż zwykle tj. o 6.30 wyruszyliśmy z parkingu pod "Światowidem" do Wisły Czarne. W czasie drogi jak zwykle przeprowadzono uczestnikom wycieczki krótki instruktarz BHP, przypomniano zasady poruszania się na szlakach turystycznych i w rezerwatach przyrody, rozdano programy wycieczki i poczęstowano "cukiereczkiem". W połowie drogi nie zapomniano o krótkiej przerwie na rozprostowanie kości. Po czym wykorzystując boczną drogę z Kęt przez Kozy jedziemy do Bielska Białej, unikając dłuższej jazdy przez Porąbkę ze względu na zamknięty most w Kobiernicach. Dalej przez Skoczów, Ustroń docieramy do Wisły Czarne.
Wędrówkę górską rozpoczynamy od Doliny Czarnej Wisełki, idziemy czarnym szlakiem i ścieżką dydaktyczno- przyrodniczą, podziwiając jej piękno oraz wzbogacając wiedzę o faunie i florze z tablic informacyjnych. Dochodzimy do szlaku czerwonego, którym opuszczając Czarną Wisełkę docieramy do Polany Przysłop i do schroniska PTTK.
Pierwszy budynek schroniska został wybudowany w 1898 r. Był to drewniany domek myśliwski arcyksięcia Fryderyka Habsburga. Budynek został zdewastowany podczas I wojny światowej i dopiero pod opieką Górnośląskiego Oddziału PTT udało się go wyremontować i 15 lipca 1925 ponownie oddać do użytku. II wojnę światową budynek przetrwał szczęśliwie bez zniszczeń. A w 1946 został ponownie oddany do użytku. W latach 1973-1979 w związku z nasilającym się ruchem turystycznym PTTK postawiło nowy trzypiętrowy budynek schroniska. W 1985 stary, drewniany budynek, wyłączony już wcześniej z użytku turystów, rozebrano i przeniesiono do Wisły na ulicę Lipową, gdzie stoi do dziś, jako siedziba PTTK w Wiśle.
W schronisku robimy odpoczynek ,uzupełniamy kalorie, podbijamy pieczątki w książeczkach GOT. Część koleżanek i kolegów wykorzystuje czas przerwy na zwiedzenie Izby Leśnej i Ośrodka Kultury Turystyki Górskiej w pobliżu schroniska.
Dalszą wędrówkę rozpoczynamy od schroniska szlakiem niebieskim. Na południu ukazują się nam piękne panoramy Beskidu Żywieckiego i Małej Fatry. Po kilkuset metrach docieramy do podmokłego terenu co wskazuje , że w pobliżu na stronie południowej od szlaku znajdują się źródła Czarnej Wisełki tzw. "wykapy". Dojście do źródeł Czarnej Wisełki jest wręcz niemożliwe z uwagi na bardzo rozległe wiatrołomy, tak więc rezygnujemy z dotarcia do nich i niepocieszeni docieramy do szczytu Baraniej Góry. Z wieży widokowej podziwiamy panoramy Beskidu Śląskiego, Małego, Żywieckiego, Pasma Babiej Góry, wykonujemy pamiątkowe zdjęcia. Następnie w obecności wszystkich uczestników wyprawy zostają wręczone najmłodszym turystom; Karolinie i Paulinie Piwowarczyk oraz Monice i Marcinowi Wiorek: Dyplomy Zdobycia Szczytu Baraniej Góry.
Schodząc z Baraniej Góry w pewnym miejscu znanym tylko Komandorowi i Komandorowej, opuszczamy szlak niebieski i dyskretną ścieżką idąc już w Rezerwacie Przyrody "Barania Góra" po 15 minutach docieramy do źródeł Białej Wisełki. Miejsce szczególnie piękne; polanka otoczona lasem z widokiem na północną część Beskidu Śląskiego, na której w górnej części znajduje się biała skała z tablicą pamiątkową nazwana Wantulami im. L. Zejsznera dla upamiętnienia sławnego geologa - profesora Uniwersytetu Jagiellońskiego. Poniżej tej skały wypływa ze źródełka Biała Wisełka. Wykonujemy pamiątkowe zdjęcia, obowiązkowo kosztujemy jak smakuje woda ze źródła Wisły-stwierdzamy, że bez porównania jest lepsza niż ta z Wisły w Krakowie. Potem dzielimy się na dwie grupy pierwsza z Panią Jolą wraca tą samą ścieżką do szlaku niebieskiego, natomiast druga z Komandorem idąc płajem przez wiatrołomy osiąga szlak niebieski o 200 metrów niżej. Dalej już całą grupą wchodzimy w dolinę Białej Wisełki, idąc wzdłuż której podziwiamy jej wodospady zwane "Kaskadami Rodła". Dochodzimy do Wisły Czarne - Biała Wisełka gdzie na nas czeka autobus. Na koniec krótki odpoczynek, malutkie piweczko w pobliskim barze i o 17.30 wyruszamy w drogę powrotną do Krakowa, opuszczając gościnną Baranią Górę, która na nasze pożegnanie uroniła łezki deszczu. Droga powrotna przebiegła sprawnie bez zakłóceń i korków, a za wytrwałość i zdyscyplinowanie w nagrodę kierownictwo wycieczki zaserwowało poczęstunek "cukiereczkiem".
Zgodnie z planem o 2030 - z satysfakcją z dotarcia do źródeł Wisły zakończyliśmy kolejną wycieczkę z Kołem PTTK Zakładu Stalownia.
Janusz "NUNUŚ" Pustułka
Beskid Śląski jest grupą górską leżącą w zachodniej części polskich Beskidów zajmującą około 700 km kwadratowych. Zachodnią granicę Beskidu Śląskiego stanowi dolina Olzy oraz Przełęcz Jabłonkowska. Na południu masyw opada ku dolinie Czernianki oraz dolinie Soły, która na dalszym odcinku stanowi również wschodnia granicę oddzielającą Beskid Śląski od Beskidu Żywieckiego. Północne stoki Beskidu Śląskiego opadają natomiast ku Pogórzu Śląskiemu. W masywie Beskidu Śląskiego wyróżnia się dwa główne pasma rozgraniczone doliną Wisły: Pasmo Stożka i Czantorii oraz położone na wschodzie Pasmo Wiślańskie. Najwyższymi szczytami leżącymi w pierwszym paśmie są Kiczory (990m), Wielki Stożek (978m), Cieślar (920m), Wielki Soszów (886m), Wielka Czantoria (995m). W ramach Pasma Wiślańskiego wyróżnia się grupę Baraniej Góry (1220m) oraz grupę Skrzycznego (1257m), najwyższego szczytu w Beskidzie Śląskim. Równolegle do masywu Skrzycznego biegnie pasmo Kotarza (960m) i Beskidu Węgierskiego (912m), które poprzez Przełęcz Karkoszczonkę łączy się na północy z grupą Szyndzielni (1026m) i Klimczoka (1117m). Na wschód od pasma Baraniej Góry i Skrzycznego wznosi się z kolei grupa Równicy (884m) i Trzech Kopców (810m), której wschodnie stoki opadają ku dolinie Wisły.
Barania Góra (1220 m n.p.m.) - kopulasty szczyt w południowo-wschodniej części Beskidu Śląskiego, drugi (po Skrzycznem) pod względem wysokości szczyt tego pasma. Jednocześnie jest najwyższym szczytem polskiej części Śląska Cieszyńskiego i polskiego Górnego Śląska. Na zachodnich stokach obszar źródliskowy Wisły: tam wypływają potoki źródłowe (Biała i Czarna Wisełka) - teren źródlisk jest chronionym obszarem. Zbocza porośnięte lasami jodłowo-bukowymi z domieszką jesionów, jaworów i świerków; stanowiska sztucznie wprowadzonych limb i kosodrzewiny. Występują wychodnie grubo ławicowego piaskowca istebniańskiego.
Rezerwat przyrody "Barania Góra" o powierzchni 386 ha obejmuje szczytowe partie góry wraz z obszarem źródliskowym Wisły. Ponadto ochronie w ramach rezerwatu przyrody "Wisła" podlegają cieki wodne Czarnej Wisełki, Białej Wisełki i Malinki (ochrona pstrąga potokowego). Ciekawa flora: z bardzo rzadkich w Polsce roślin występuje tutaj tocja karpacka i tojad morawski a także wierzbownica zwieszona (częsta w Sudetach, rzadka w Karpatach).
Barania Góra oraz okoliczne szczyty to dobry punkt widokowy - na szczycie znajduje się ogólnodostępna, stalowa wieża widokowa. Panorama obejmuje m.in.: Beskid Śląski, Beskid Śląsko-Morawski, Beskid Żywiecki, Małą Fatrę, Beskid Mały. Na polanie Przysłop pod Baranią Górą (900 m n.p.m.) od 1925 r. działa schronisko turystyczne (aktualnie PTTK). Obecne schronisko, murowane, wybudowane zostało w 1978 r. w miejsce dawnego, drewnianego, przeniesionego w 1985 r. do centrum Wisły.
Źródła rzeki Wisły. Wszystkich w szkole uczono, że nasza największa polska rzeka Wisła wypływa spod Baraniej Góry (1220 m n.p.m.). A oto garść szczegółów dotyczących jej (tzn. rzeki) początków.
W obszarze źródłowym składa się ona z dwóch potoków: Białej Wisełki, której źródło znajduje się na wysokości 1120 m npm i Czarnej, której wykapy (nie ma jednopunktowego źródła tylko szereg źródełek na podmokłym terenie) leżą na południowym stoku Baraniej (ok.1100 m npm). Dolina Czarnej Wisełki (długość 9,3 km, przeciętny spadek 64,5m/km) jest zarośnięta, rzeka płynie między drzewami, w cieniu - stąd nazwa Czarna Wisełka. Natomiast dolina Białej Wisełki (dł.6,7 km, przeciętny spadek 89,5 m/km) jest doliną otwartą, słoneczną, rzeka tworząc liczne kaskady pieni się - stąd nazwa Biała Wisełka. Do 1973 roku obydwie Wisełki łączyły się ok. 300 m powyżej zapory, obecnie wpadają do powstałego Jeziora Czerniańskiego. Po połączeniu się obydwie rzeki tworzą Wisełkę a dopiero po połączeniu się z Malinką powstaje rzeka Wisła.
Wantule im. L. Zejsznera przy źródle Białej Wisełki
Data odbycia wycieczki |
Trasa wycieczki | Nr grupy górskiej wg reg. GOT |
Punktów wg reg. GOT |
Czy przodownik był obecny |
14.05.2011 | Wisła Czarne (skrzyżowanie) - Schronisko PTTK Przysłop | BZ.01 | 10 | Tak |
14.05.2011 | Schronisko PTTK Przysłop - Barania Góra | BZ.01 | 4 | Tak |
14.05.2011 | Barania Góra - Wisła Czarne-Biała Wisełka | BZ.01 | 7 | Tak |
RAZEM | 21 |