kontur (2 kB)

Góry Świętokrzyskie

VI odcinek Głównego Szlaku Świętokrzyskiego
- Pasmo Jeleniowskie

18.06.2016 r.

Linia
Kierownik wycieczki: Janusz Pustułka
Linia

PROGRAM

Góry Świętokrzyskie są najwyżej wzniesioną częścią Wyżyny Kielecko-Sandomierskiej. To również najstarsze pasmo górskie spośród wszystkich gór na obszarze Polski. W skład Gór Świętokrzyskich wchodzi kilkanaście pasm. Są one położone równolegle do siebie, ciągnąc się z zachodu na wschód. Główną oś stanowi ciąg pasm o długości ok. 70 km. Rozpoczyna się on w okolicach Dobrzeszowa na zachodzie. W jego skład wchodzą od zachodu: Pasmo Dobrzeszowskie, Pasmo Oblęgorskie, Wzgórza Tumlińskie, Pasmo Masłowskie, Łysogóry oraz Pasmo Jeleniowskie, które kończy się w okolicach Opatowa. Ciąg ten pocięty jest przełomami rzek: Łosośnej, Bobrzy, Lubrzanki i Słupianki. Najwyższą częścią tych niewielkich, ale interesujących gór jest ciągnące się przez ok.15 km pasmo Łysogór z najwyższym szczytem Łysicy (612 m n.p.m.). Zbudowane jest ono głównie z kwarcytów i łupków kambryjskich. W partiach szczytowych występują gołoborza - zbocza pokryte rumoszem skalnym. Na terenie pasma został utworzony w 1950 roku Świętokrzyski Park Narodowy.

Pasmo Jeleniowskie to część Gór Świętokrzyskich położona na wschód od Świętokrzyskiego Parku Narodowego. Jego granicę stanowi dolina rzeki Słupianki na zachodzie, na wschodzie ogranicza je Wyżyna Sandomierska. Pasmo Jeleniowskie zbudowane jest w większości z kwarcytów kambryjskich. Zobaczyć można tu gołoborza, czyli rumowiska skalne charakterystyczne dla Gór Świętokrzyskich. Zaznaczyć należy, że nie są one tu tak spektakularne, jak te w paśmie Łysicy, nadal jednak stanowią ciekawostkę geologiczną.

Gołoborze na Szczytniaku
Gołoborze na Szczytniaku

Główną formacją roślinną w tym miejscu jest las jodłowo-bukowy, który będąc dobrą kryjówką, odegrał bardzo ważną rolę w czasie powstania styczniowego oraz II wojny światowej. W okresie powstania styczniowego w miejscowych lasach obozowały oddziały pułkownika Karola Kality. Podczas II wojny światowej Pasmo Jeleniowskie było kryjówką dla oddziałów partyzanckich AK i GL.

Najwyższym wzniesieniem Pasma Jeleniowskiego jest Szczytniak (554 m n.p.m.), na szczycie którego znajduje się rezerwat przyrody o tej samej nazwie. Chroni on fragment pierwotnej puszczy bukowo-jodłowej oraz gołoborze.

Kapliczka z ikoną na kamieniu na szczycie Szczytniaka
Kapliczka z ikoną na kamieniu na szczycie Szczytniaka

Innym wzniesieniem Pasma Jeleniowskiego jest Góra Jeleniowska (533 m n.p.m.), na zboczu której również znajduje się rumowisko skalne. Przez Pasmo Jeleniowskie przebiega Główny Szlak Świętokrzyski im. Edmunda Massalskiego (oznaczony kolorem czerwonym).

Ze względu na swoje wartości krajobrazowe, geologiczne i florystyczne (pierwotny las jodłowo-bukowy), pasmo Jeleniewskie wraz z otaczającym je obszarem podgórskim znalazło się w obrębie Jeleniowskiego Parku Krajobrazowego. Park ten, o powierzchni 4.295 ha jest jednym z najmniejszych, ale zarazem najciekawszych polskich parków krajobrazowych.
I choć najwyższe wzniesienia – Szczytniak (554 m n.p.m.) i Góra Jeleniowska (533 m n.p.m.) - nie sięgają nawet 600 m n.p.m., a doliny rzek Dobruchny i Pokrzywianki są dość płaskie, szerokie i pozbawione progów, nie mówiąc już o wodospadach, Park ma zdecydowanie górski charakter.

Charakter ten potwierdzają rozległe widoki z partii szczytowych, strome zbocza, a przede wszystkim charakterystyczne dla Gór Świętokrzyskich, liczne rumowiska piaskowców kwarcytowych zwane gołoborzami.
Gołoborza, znacznie już zarośnięte, chronione są w trzech rezerwatach przyrody nieożywionej o ochronie częściowej: "Szczytniak", "Małe Gołoborze" i "Góra Jeleniowska".

Gołoszyce – Wesołówka - Przełęcz Kaczmarka - Paprocice - 18.06.2016

Data
odbycia
wycieczki
Trasa wycieczki Nr grupy
górskiej
wg reg. GOT
Punktów
wg reg.
GOT
Czy
przodownik
był obecny
18.06.2016 Gołoszyce – Wesołówka Ł.05 8 Tak
18.06.2016 Wesołówka –przełęcz Kaczmarka(Witosławska) Ł.05 2 Tak
18.06.2016 Przełęcz Kaczmarka(Witosławska) – Szczytniak Ł.05 5 Tak
18.06.2016 Szczytniak - Paprocice Ł.05 8 Tak
RAZEM 23  

Linia

Góry Świętokrzyskie – Pasmo Jeleniowskie

VI odcinek Głównego Szlaku Świętokrzyskiego

swietokrzyskie03 (100 kB)
Gołoszyce - początek Głównego Szlaku Świętokrzyskiego

Z niewielkim opóźnieniem, o godzinie siódmej, z parkingu pod byłym kinem Światowid wyjechaliśmy do Gołoszyc. Wędrówkę rozpoczęliśmy szlakiem czerwonym przy tablicy informującej o początku Głównego Szlaku Świętokrzyskiego im. Edmunda Masalskiego.

Aleja lipowa (szkoda, że wyasfaltowana) doprowadziła nas do cmentarza z I wojny światowej a następnie skrajem lasu do głównej grani Pasma Jeleniowskiego.

swietokrzyskie04 (142 kB)
Cmentarz z I wojny światowej

Dalsza trasa przebiegała już tylko lasem. Kolejno zdobywamy szczyty Truskolaskę, Wesołówkę - całkowicie zarośnięte, bez godnych uwagi osobliwości czy też widoczności na inne pasma górskie.

swietokrzyskie05 (114 kB)
…. trasa przebiegała już tylko lasem….

Mijamy tablicę informującą o Rezerwacie „Małe Gołoborze”, jednak go nie szukamy, wędrując dalej zatrzymujemy się na chwilę przy kamiennym kopczyku z krzyżem upamiętniającym koncentrację sił partyzanckich „Ponurego” w 1943 roku w tym rejonie. Wreszcie docieramy na najwyższy szczyt Pasma Jeleniowskiego - Szczytniak(554m).

swietokrzyskie06 (112 kB)
Odpoczynek na Szczytniaku

Tutaj robimy dłuższy odpoczynek, pieczemy kiełbaski, najmłodsi uczestnicy otrzymują upominki i gratulacje za zdobycie szczytu, a kol. Paweł z rąk Sekretarza Koła PTTK Stalowni kol. Anity otrzymuje legitymację członkowską PTTK. Przy odejściu szlaku czarnego ze szczytu znajduje się kapliczka z ikoną na kamieniu oraz tablica informująca o rezerwacie „Szczytniak”.

swietokrzyskie07 (148 kB)
Kapliczka na Szczytniaku

Z uwagi na ograniczony czas rezygnujemy ze zwiedzania rezerwatu i podszczytowego gołoborza, wykonujemy zdjęcia kapliczki i wyruszamy w dalszą trasę. Szlak czerwony jak do tej pory prowadzi dalej lasem, tak więc widoków brak, pozostaje nam obserwacja reliktów puszczy jodłowej oraz wypatrywanie pierwszych grzybów borowików ceglastoporych i podgrzybków, których okazy wcześniej znaleźliśmy. Pokonujemy Przełęcz Jeleniowską , zdobywamy z marszu Jeleniowską Górę i zatrzymujemy się przy tablicy „Rezerwat Góra Jeleniowska”.

swietokrzyskie08 (124 kB)
Wychodnie skalne w Rezerwacie Góra Jeleniowska

Zbaczamy ze szlaku kilkadziesiąt metrów i podziwiamy osobliwości rezerwatu - ostańce skalne, wykonujemy zdjęcia, wracamy do szlaku, którym docieramy pod kościół w Paprocicach gdzie na nas czeka autobus.

swietokrzyskie09 (88 kB)
Kościół w Paprocicach

Ostatni VI odcinek Głównego Szlaku Świętokrzyskiego został pokonany. Tym samym cały szlak im. Edmunda Massalskiego od Kuźniaków do Gołoszyc został zdobyty przez członków i sympatyków Koła PTTK Stalowni Hutniczo Miejskiego Oddziału PTTK w Krakowie.

Janusz „NUNUŚ” Pustułka

Relacja fotograficzna - Dorota i Marek Szala
Relacja fotograficzna - Janusz Pustułka
Linia
copyright