Beskid Makowski - Pasmo Chełma
21.04.2018 r.

Kierownik wycieczki:

Janusz PUSTUŁKA

PROGRAM

• Wyjazd z Krakowa - Nowej Huty do Palczy
• Wyjście na trasę: Palcza – Chełm Wschodni (581 m) – Chełm (603 m) - ognisko z kiełbaskami – Starowidz (534 m) – Zembrzyce.
  Czas przejścia ok. 3,5 godz.
• Wyjazd z Zembrzyc do Stryszowa
• Zwiedzanie zabytkowego Dworu w Stryszowie
• Wyjazd do Zakrzowa - kawa w Dworze „Senator”
• Wyjazd do Krakowa

PASMO CHEŁMU

Pasmo Chełmu – pasmo niewielkich szczytów górskich i wzgórz w północnej części Beskidu Makowskiego, graniczące od zachodu z Beskidem Małym, od północy dość płynnie przechodzące w Pogórze Wielickie. Znajduje się w widłach Skawy, Paleczki i Stryszówki. Najwyższym wzniesieniem jest Chełm. Główna kulminacja (603 m n.p.m.) górująca obłym, zalesionym kształtem ponad dolną częścią doliny Paleczki. Przez Pasmo Chełmu przechodzi dalekobieżny szlak czerwony. Około 150 m na wschód od wierzchołka, także przy szlaku znajduje się bardzo ciekawa i cenna kapliczka z figurą św. Onufrego, datowana prawdopodobnie na 1681 r. Jest to jeden z elementów starego, rozpowszechnionego w północnej części Beskidu Makowskiego już w XVII w. kultu tego świętego. Według legendy, wędrujący po okolicy święty w przebraniu „nędznego dziada” przyjął zaproszenie na chrzciny (jako chrzestny) do ubogiej chłopskiej rodziny, której wszyscy okoliczni gospodarze odmówili tej zaszczytnej posługi. Od tej pory bieda znikła z gospodarstwa, które skromnie ugościło świętego. W kapliczce pod Chełmem św. Onufry przedstawiony jest jako klęczący starzec z długimi do ziemi włosami i brodą. Inne wzniesienia w Pasmie Chełmu to: Lipowa Góra (547 m), Starowidz (534 m), Chełm Wschodni (581 m), Mysia Góra (576 m), Lasek (500 m), Na Groniu (549 m), Niculowa (557 m), Strońska Góra (508 m), Zarębowska Góra (ok. 550 m)

Kapliczka św. Onufrego

DWÓR W STRYSZOWIE

Dwór w Stryszowie leży u stóp góry Chełm w paśmie Beskidu Makowskiego i jest jednym z ciekawszych zabytków tego typu w okolicy. Wzniesiony w XVI wieku przez ówczesnego właściciela Stryszowa Adama Suskiego jako dwór obronny. Na początku wieku XVII właścicielami został ród Wilkońskich herbu Odrowąż. Antoni Wilkowski, stolnik kamieniecki, dokonał ostatecznej przebudowy dworu nadając mu cechy barokowe.

W 1739r. pożar, który nawiedził Stryszów częściowo zniszczył dwór. Odbudowujący go Kazimierz Wilkowski herbu Odrowąż, chorąży Księstwa Zatorskiego, odtworzył budowlę zmieniając jej charakter nadając cechy rezydencji wiejskiej. Kolejno dwór zakupił Józef Franciszek Gorszczyński, syndyk klasztoru Bernardynów w Kalwarii Zebrzydowskiej, który w kolejnej przebudowie zmienił wystrój wnętrz, postawił oficynę i zabudowania gospodarcze oraz urządził park w stylu angielskim.

Dwór zabytkowy w Stryszowie

Po jego śmierci majątkiem władał syn Julian, a następnie córka Rozalia, żona hrabiego Franciszka Łubieńskiego herbu Pomian, którzy byli jego właścicielami do II wojny światowej. W okresie okupacji okupant założył w dworze szkołę powszechną szkolącą rolników na kursach zawodowych. Po wojnie majątek podlegał parcelacji, dom z zabudowaniami gospodarczymi przekazano w użytkowanie utworzonemu PGR-owi, a park zlikwidowano. Końcem lat 50-tych nakładami państwowymi budynek wyremontowano i na mocy zarządzenia Ministra Kultury i Sztuki przekazano Muzeum na Wawelu, gdzie pełni rolę placówki muzealnej, oddział Zamku Królewskiego na Wawelu.

Palcza – Chełm - Zembrzyce - 21.04.2018

Data odbycia wycieczki	Trasa wycieczki	Nr grupy górskiej wg reg. GOT	Punktów wg reg. GOT	Czy przodownik był obecny
21.04.2018	Palcza – Chełm Wschodni	BZ.04	6	Tak
21.04.2018	Chełm Wschodni – Chełm	BZ.04	3	Tak
21.04.2018	Chełm – Zembrzyce	BZ.04	7	Tak
RAZEM			16

BESKID MAKOWSKI - PASMO CHEŁMU
rozpoczęcie sezonu turystycznego Koła

21.04.2018

Wiosna w Beskidzie Makowskim

W sobotę, 21 kwietnia 2018, wyjazdem w Beskid Makowski, koło PTTK ZH pod wodzą Janusza Pustułki, rozpoczęło kolejny wiosenno-letnio-jesienny sezon turystyczny.
Pogoda jak marzenie, autobus wygodny, ludzie uśmiechnięci i wyluzowani – wszystko gra. Jedziemy do Palczy. Po drodze komandor (jak go wszyscy nazywają) omawia plan wycieczki, przypomina o punktualności, zapięciu pasów i takie tam. Bardzo ciekawie opowiada co widzimy po prawej i po lewej, jakie pasma pojawiają się na horyzoncie. Kiedy mijamy Sułkowice słyszymy o historii kowalstwa, o starej kuźni, dziejach miasta.

Z Palczy wyruszamy na trasę

Spod kościoła w Palczy idziemy w Pasmo Chełmu łagodnym, czerwonym szlakiem. Kilku panów ruszyło przodem, by przygotować ognisko, reszta wycieczkowiczów, w tym sześcioro małych i większych dzieci ma przed sobą wspaniały spacer pod błękitnym niebem, wśród kwitnącej czeremchy, tarniny i drzew owocowych.
Na polanie niedaleko szczytu Chełmu Wschodniego pali się ognisko, rozpoczyna się pieczenie kiełbasek (po dwie na głowę) i odpoczynek z widokiem na ośnieżoną Babią Górę.

Pieczenie kiełbasek

Dobrze smakuje pyszna kiełbasa w akompaniamencie - dlaczego nikt nie śpiewa? Aha, bo śpiewają ptaki, całe ptasie chóry. Najedzeni, zrelaksowani ruszamy dalej wygodną drogą przez las pełen fiołków, zawilców, kaczeńców na podmokłych polanach. Krótki postój przy kaplicy św. Onufrego na szczycie Chełmu(603 m n.p.m.), gdzie oprócz kolejnego zbiorowego zdjęcia słuchamy historii o świętym, losach kapliczki i pobliskich brzozowych krzyży.

Przy kapliczce św. Onufrego na szczycie Chełmu

Opuszczając szczyt, komandor trochę zestresowany, bo kilka osób poszło innym szlakiem, ale to starzy wyjadacze, więc się nie zgubią... Po drodze odsłaniają się piękne panoramy Beskidu Makowskiego, Pasma Polic i Babiej Góry. Co jakiś czas widać w dole Zalew Mucharski.

…piękne panoramy Beskidu Makowskiego, Pasma Polic i Babiej Góry…

Schodzimy do Zembrzyc. Trochę zmęczone, choć nienarzekające dzieci wypatrują mostu, za którym czeka nasz autobus. Jedziemy wzdłuż Zalewu – znów przez mikrofon trochę szczegółów (ależ ten komandor przygotowany !) i dojeżdżamy do Stryszowa, by zwiedzić zabytkowy dwór, będący obecnie filią Zamku na Wawelu.

Przy zabytkowym Dworze w Stryszowie

Ostatni postój w Zakrzowie, w dworze Senator, gdzie uzupełniamy płyny. Koło 17.00 wsiadamy do autobusu i wracamy do Krakowa.
Co zostanie w pamięci? Piękno wiosennego Beskidu Makowskiego, sympatyczna atmosfera, pyszna kawa Pana Ziółka, tradycyjne, ponoć, cukierki dla wszystkich na powitanie i pożegnanie. Taka sobota to marzenie. Dla mnie spełnione.

INKA debiutująca wycieczkowiczka.

Relacja fotograficzna - J & J Pustulka
Relacja fotograficzna - Ryszard Wścisło
Relacja fotograficzna - Michał Wójtowicz