Góry Świętokrzyskie
Pasmo Cisowskie i Orłowińskie

21.05.2022 r.

Kierownik wycieczki:

Janusz PUSTUŁKA

Góry Świętokrzyskie
Pasmo Cisowskie, Pasmo Orłowińskie

21 maja 2022

Widok na Pasmo Ociesęckie z Rezerwatu „Zamczysko”

Wracamy z utęsknieniem w Góry Świętokrzyskie po cowidowej przerwie, aby dokończyć przejście szlaku z Chęcin do Łagowa im. E.Padechowicza . Ostatni brakujący odcinek to Pasmo Cisowskie i Orłowińskie z Daleszyc do Łagowa. W sobotę 21 maja o 6.45 wyjeżdżamy z Krakowa optymistycznie nastawieni na pogodę, pomimo złych prognoz i otrzymanych alertów o burzach z gradem i wichurach. Dokonujemy zmiany trasy t/j rozpoczniemy z Łagowa do Daleszyc a nie odwrotnie. Autobusem dojeżdżamy do Łagowa i dalej do Sędka skąd wędrówkę rozpoczynamy szlakiem białym (niebieskim) na najwyższy szczyt Pasma Orłowińskiego „Kiełków”.

Na szczycie Kiełków

Po zdobyciu szczytu i pamiątkowym zdjęciu kontynuujemy wędrówkę już szlakiem niebieskim( z Sędka po wejściu do lasu aż do szczytu Kiełków znaczki szlaku były białe, tak wygląda, że brakło znakarzom farby niebieskiej lub zapomnieli dokończyć znakowania). Po drodze mijamy tablicę informującą o istniejącej w przeszłości w tym miejscu wsi Wojteczki.
Dalej szlak prowadzi lasem głównie bukowym w świeżej wiosennej zieleni. Osiągamy Rezerwat „Zamczysko”, przez który piękną kamienistą granią wśród buków i grabów docieramy do punktu widokowego.

W rezerwacie Zamczysko

Tam robimy przerwę na posiłek i odpoczynek. Posileni i wypoczęci opuszczamy Zamczysko schodząc do wsi Widełki i tym samym opuszczając Pasmo Orłowińskie. Z Widełek szlak prowadzi w Pasmo Cisowskie. Najpierw wśród pól a następnie lasem do Rezerwatu Cisów obok najwyższego szczytu tego pasma „Włochy”. Szczyt leży poza szlakiem i wymaga dłuższego szukania aby go znaleźć, gdyż dojście nie jest oznakowane. Część uczestników zakończyła sukcesem znalezienie i zdobycie szczytu.

Na szczycie Włochy

Po opuszczeniu rezerwatu cisów, w którym nie spotkaliśmy ani jednego cisa, dotarliśmy na Górę Stołową. To miejsce działalności oddziałów AK w czasie II wojny światowej i powstańców w czasie Powstania Styczniowego 1863 roku. Na przełęczy między Górą Stołową a Wrześnią przy pomniku upamiętniającym żołnierzy AK i powstańców robimy przerwę na regenerację sił przed dalsza trasą.

Wspomnieć należy że zejście z Góry Stołowej swą stromizną przypomina Beskid Wyspowy a nie Góry Świętokrzyskie, trudności przy zejściu rekompensuje widok kwitnącego czosnku niedźwiedziego porastającego całe zbocza góry.

Czosnek niedźwiedzi na zboczach Góry Stołowej

Jeszcze tylko nieznaczne podejście na Wrześnię i wędrówkę górską kończymy w Daleszycach –Niwy. W drodze powrotnej, zgodnie z planem, zatrzymujemy się w Szydłowie. Zwiedzamy zabytki miasteczka ale tylko z zewnątrz gdyż obiekty muzealne były już zamknięte. Pomimo to Szydłów zrobił na nas bardzo miłe wrażenie i dał wyobrażenie jak wyglądało średniowieczne miasteczko otoczone murami obronnymi.

Szydłów – Brama Krakowska

Dalsza droga do Krakowa przebiegła bez zakłóceń. Góry Świętokrzyskie tym razem były dla nas łaskawe i pomimo złych prognoz meteo w czasie całej wędrówki mieliśmy piękną słoneczną pogodę i na ochłodę miły wiaterek a momentami w porywach wietrzysko.
Wszystkim uczestnikom dziękuję za wytrwałość w pokonywaniu trochę przydługiej trasy i miłą atmosferę podczas całej wycieczki.

21.05.2022 Janusz Pustułka

Góry Świętokrzyskie

IV odcinek Szlaku im. E. Padechowicza
Pasmo Cisowskie, Pasmo Orłowińskie

21.05.2022

PROGRAM

6.45 - Wyjazd z Krakowa- Nowej Huty do Łagowa(Sędka)
10.00 - Wyjście na trasę: - Sędek –Kiełków (452) - Zamczysko (422) – Widełki - Włochy (427) – Góra Stołowa (375) - Daleszyce
Czas przejścia ok.6 godz.
16.00 - Wyjazd do Szydłowa
16.45 - Zwiedzanie Szydłowa
18.00 - Wyjazd do Krakowa

Pasmo górskie w południowo-wschodniej części Gór Świętokrzyskich, między dolinami Belnianki na zachodzie i Łagowicy na wschodzie, równolegle do Łysogór, od których jest oddzielone Padołem Kielecko-Łagowskim. Zbudowane głównie z piaskowców i kwarcytów kambryjskich.

Pasmo Orłowińskie

Zachodnia część porośnięta jest lasem (m.in. jodły, buki, dęby i sosny). Wschodni kraniec pasma jest terenem rolniczym. Pasmo Orłowińskie wchodzi w skład Cisowsko-Orłowińskiego Parku Krajobrazowego. Główne szczyty Pasma Orłowińskiego to: Krzemionka – 336 m n.p.m., Hucisko – 356 m n.p.m., Wysokówka – 427 m n.p.m., Słowiec – 433 m n.p.m., Perlikowa – 426 m n.p.m., Kiełki – 452 m n.p.m. Najwyższy szczyt pasma Kiełki zaliczany jest do Korony Gór Świętokrzyskich. Szczytową część góry Wysokówki (412 m n.p.m.) zajmuje Rezerwat przyrody Zamczysko. Rezerwat porośnięty jest pięknym mieszanym lasem bukowym z domieszką jodły, jawora, klonu i dębu bezszypułkowego z runem typowym dla buczyn dolnoreglowych. Przedmiotem ochrony w rezerwacie jest zbiorowisko roślinne: żyzna buczyna karpacka, rzadko spotykana na niżu. Niektóre okazy drzew osiągają wiek około 220 lat. Spośród roślin zielnych występują tu m.in.: żywiec cebulkowy, żywiec gruczołowaty, marzanka wonna, kopytnik pospolity, gajowiec, nerecznica krótkoostna, czyściec leśny, bluszcz pospolity i czosnek niedźwiedzi. W rezerwacie Zamczysko nie wykonuje się żadnych zabiegów gospodarczych. Atrakcyjność rezerwatu zwiększa występowanie stanowiska archeologicznego w miejscu dawnego ośrodka kultu pogańskiego. Przez pasmo przebiega niebieski szlak turystyczny z Chęcin do Łagowa.

PASMO CISOWSKIE:

Granicę tego pasma na zachodzie wyznacza dolina rzeki Belnianka, natomiast na wschodzie rzeka Łukawka. Zbudowane jest przede wszystkim z szarogłazów i łupków sylurskich oraz piaskowców dewońskich i kambryjskie. Pasmo to porasta las, w większości o charakterze naturalnym. We wschodniej części pasma Cisowskiego Znajduje się Rezerwat przyrody Cisów im prof. Zygmunta Czubińskiego – utworzony w 1970 r. Rezerwat leśny o powierzchni 40,58ha, gdzie ochroną objęto fragment naturalnego, o charakterze pierwotnym, lasu mieszanego. Jego drzewostan stanowią buki, jodły, sosny, dęby, świerki, modrzewie. Niektóre drzewa mają już ponad 160 lat. Główne szczyty Pasma Cisowskiego to: Góra Stołowa (423 m n.p.m.), Włochy (427 m n.p.m.), Małzna (378 m n.p.m.), Września (370 n.p.m.). Najwyższy szczyt Włochy zaliczany jest do Korony Gór Świętokrzyskich. Pasmo Cisowskie stanowiło schronienie dla powstańców w latach 1863–1864 (stacjonowały tu oddziały Kality-Rębajły i korpus gen. Józefa Hauke-Bosaka) oraz dla partyzantów w latach 1943–1944 (oddział AK "Barabasza"). Na szczycie Góry Stołowej znaki biało-czerwone prowadzą do miejsca obozowiska oddziału AK „Barabasza”, które upamiętnione jest krzyżem z tablica informacyjną. Przy zejściu ze zbocza, na skrzyżowaniu dróg znajduje się ustawiony w latach 80-tych pomnik. Umieszczone na nim napisy informują, które oddziały obozowały na tych terenach. Stąd, znów biało-czerwonymi znakami dotrzeć można do pomnika upamiętniającego miejsce powstańców styczniowych Kality-Rębajły.
Około 250 m przed wierzchołkiem Wrześni znajduje się rumowisko skalne piaskowca kwarcytowego o średnicy kilkudziesięciu metrów. Od 1987 r. stanowi ono pomnik przyrody nieożywionej. Przez Pasmo Cisowskie przebiega niebieski szlak turystyczny z Chęcin do Łagowa.

Pomnik Powstańców Styczniowych oraz Żołnierzy A.K.

SZYDŁÓW:

Szydłów to niewielkie miasteczko w województwie świętokrzyskim ze świetnie zachowanym średniowiecznym układem przestrzennym z murami obronnymi, pozostałościami zamku i bramami miejskimi. Dzięki czemu czasem bywa nazywany "polskim Carcassonne", choć na to miano najbardziej zasługuje Paczków. Szydłów jest również "śliwkową stolicą Polski". Historia Szydłowa sięga XII wieku, ale to na przełomie XIV i XV stulecia przypada okres największego rozkwitu. Kazimierz Wielki otacza miasto murami obronnymi z trzema bramami, rezydencję królewską przekształca w warowny zamek i wznosi kościół. Długość murów wynosiła 1080 m, a ich grubość dochodziła do 1,8 m. Powstała w ten sposób obronna warownia o powierzchni 6,5 ha, będąca jedną z kilkunastu największych, broniących granic Małopolski. Położenie na szlaku do Sandomierza ściąga do miasta handlarzy i kupców oraz tworzą się cechy rzemieślnicze. W XVI wieku zaczynają się osiedlać w Szydłowie Żydzi, po których pozostałością jest synagoga. W kolejnych stuleciach miasto zaczyna powoli tracić na znaczeniu - trawią je pożary, niszczą kolejne zatargi i wojny. Po powstaniu styczniowym Szydłów, jak wiele miast w Polsce utracił prawa miejskie. Ostatecznym ciosem dla miasta jest II wojna światowa. Szydłów został w znacznym stopniu zniszczony na skutek działań wojennych 1944–1945. W latach powojennych został odbudowany. W 2019 roku, po 150 latach znów Szydłów może ponownie szczycić się mianem miasta! W Szydłowie zachował się do czasów współczesnych XIV-wieczny układ urbanistyczny zawierający wiele elementów tak architektonicznych jak i przestrzennych średniowiecznego miasta. Do najważniejszych zabytków miasteczka zaliczają się: mury obronne wraz z Bramą Krakowską, zespół zamkowy (Sala Rycerska, Skarbczyk, Brama Zamkowa), kościół farny pod wezwaniem św. Władysława, kościół pod wezwaniem Wszystkich Świętych, synagoga.

Sędek - Widełki – Stołowa Góra - Daleszyce - 21.05.2022

Data odbycia wycieczki	Trasa wycieczki	Nr grupy górskiej wg reg. GOT	Punktów wg reg. GOT	Czy przodownik był obecny
21.05.2022	Sędek – Kiełków	Ł.05	3	Tak
21.05.2022	Kiełków –Zamczysko	Ł.05	3	Tak
21.05.2022	Zamczysko – Widełki	Ł.05	2	Tak
21.05.2022	Widełki – Włochy	Ł.05	3	Tak
21.05.2022	Włochy – Stołowa Góra	Ł.05	2	Tak
21.05.2022	Stołowa Góra - Września	Ł.05	2	Tak
21.05.2022	Września – Daleszyce	Ł.05	5	Tak
RAZEM			20

Góry Świętokrzyskie Pasmo Cisowskie i Orłowińskie